sygn. S 59/09/Zi - śledztwo w sprawie:
I. zbrodni przeciwko ludzkości polegającej na zabójstwie przez nacjonalistów ukraińskich w nocy z 4/5 października 1945r. w Bartkówce woj. podkarpackiego przy użyciu broni palnej i na skutek wywołanego pożaru: Romualda S., Józefa S., Stanisława K., Agnieszki R., Teresy S., Krystyny H., Jakuba P., Andrzeja P. i Katarzyny S., usiłowania zabójstwa Wiktorii K. i innych nieustalonych z imienia i nazwiska mieszkańców wioski, spowodowania poprzez uderzenia kolbą karabinu po plecach ciężkiej choroby nieuleczalnej w postaci odbicia nerek u Jana W. skutkującej śmiercią, spowodowania obrażeń ciała u Józefa M. poprzez uderzenie kolbą karabinu w głowę i u Kazimiery K. poprzez uderzenia kolbą karabinu w plecy, kradzieży mienia mieszkańców w postaci zwierząt gospodarskich, rzeczy osobistych, pieniędzy, odzieży i sprzętu gospodarstwa domowego, spalenia domów mieszkalnych i budynków gospodarczych wraz ze sprzętem rolniczym, zwierzętami i płodami rolnymi na szkodę m.in.: Józefa P., Jana B., Jana H., Marii M., Stanisławy M., Józefy M., Aleksandry M., Michała M., Wiktorii F., Józefa M., Jana H., Kazimierza W., Kazimierza P., Eugeniusza S., Władysława M., Stanisława W., Zofii G., Janiny K., Bolesława H., Mariana P., Kazimierza P., Władysławy M., Eleonory B., Adolfa K., Juliana B., Józefy D., Józefy B., Marii Ł., Zofii S., Antoniego H., Genowefy W., Julii H., Kazimierza P., Karoliny K., Katarzyny H., Stanisława P., Walerii B., Mariana P., Stanisławy S., Kazimiery J., Romana M., Władysławy K., Tadeusza H., Kazimierza H., Kazimiery S., Stanisława M., Kazimiery S., Stanisława H., Romana S., Józefy S., Kazimiery S., Zofii M., Eugenii Ch., Janiny B., Mieczysława K., Władysława W., Reginy M., Bronisławy M., Romana M., Tadeusza K., Leonii K., Rudolfa S., Marii M., Zofii M., Urszuli S., Wiktorii B., Eleonory S., Andrzeja K., Romana S., Antoniego Ł., Wiktorii P., Zbigniewa H., Władysława P., Ryszarda H., Janiny Ś., Zbigniewa H., Kazimierza M., Bolesława P., Józefa H., Mariana K., Marii K., Zofii B., Stanisławy Ch., Kazimierza S., Augustyna S., Klementyny D., Kazimiery K., Ryszarda S., Mariana P., Tadeusza L., Katarzyny B., Stefanii H., Stanisława H., Władysława S., Leokadii D., Wiktorii S., Małgorzaty S., Mieczysława B., Teresy Ch., Mieczysława P., Danuty B., Zuzanny K., Kazimiery K., Mariana R., Romana S., Lesława H., Jana H., Zofii B., Marii B., Zuzanny W., Józefa W., Mariana R., Józefa W., Michała M., Tomasza S., Czesławy S., Władysława W., Zofii K., Marii Ł., Genowefy H., Waleriana B., Czesławy W., Marii S., Leonii C., Jana W., Józefa Ch., Zofii D., Marii M., Antoniego H., Janusza S., Marii W., Kazimierza Cz., Antoniego W., Stanisława M., Genowefy M., Eugeniusza S., Zofii O., Zygmunta W., Henryka K., Tadeusza B., Janiny P., Władysławy W., Jana B., Kazimierza W. przez Władysława Ł. ps. „Nestor”, Bohdana D. ps. „Bohdan” i innych nieustalonych z imienia i nazwiska sprawców, nacjonalistów ukraińskich pod dowództwem Michała D. ps. „Hromenko”,
II. zbrodni przeciwko ludzkości polegającej na kradzieży jesienią 1945r. w Bartkówce woj. podkarpackiego, przy użyciu broni palnej odzieży i krowy na szkodę Adama Ł. przez nieustalonych sprawców narodowości ukraińskiej,
III. zbrodni przeciwko ludzkości polegającej na zabójstwie przez nieustalonych sprawców przy użyciu broni palnej w dniu 18 lutego 1946r. w Bartkówce woj. podkarpackiego Stanisława B. oraz kradzieży mienia w postaci 4 krów, 3 koni, odzieży i żywności.
W toku śledztwa ustalono, że Bartkówka była wsią zamieszkałą wyłącznie przez rodziny polskie.
Spalona została w nocy z 4 na 5 października 1945r. wraz z sąsiednimi wioskami: Dylągową, Pawłokomą i Sielnicą. Polecenie wydał w ramach tzw. akcji odwetowej Michał G. ps. „Konyk”, dowódca UPA na Pogórzu Przemyskim.
4 października około godziny 2200 oddziały UPA otoczyły wytypowane do zniszczenia wioski. Sotnie Włodzimierza Sz. ps. „Burłak” i Grzegorza J. ps. „Łastiwka” otoczyły Dylągową i Sielnicę. Sotnia Michała D. ps. „Hromenko” podzielona na kilka grup o godzinie 2200 na sygnał świetlny z rakiety wkroczyła do Pawłokomy i Bartkówki. Większość mieszkańców pogrążona była we śnie. Sprawcy, często grożąc bronią zabierali zwierzęta gospodarskie, rzeczy osobiste, pieniądze, odzież i sprzęt gospodarstwa domowego. Od kul napastników i na skutek pożaru zginęli: Romuald S., Józef S., Stanisław K., Agnieszka R., Teresa S., Krystyna H., Jakub P., Andrzej P. i Katarzyna S. Strzelając do ratujących dobytek oraz uciekających sprawcy usiłowali pozbawić życia Wiktorię K. oraz innych mieszkańców. Jan W., 10 letni chłopiec, uderzony został przez napastnika kolbą karabinu w plecy. Cios był tak silny, że spowodował uszkodzenie narządów wewnętrznych pokrzywdzonego a w następstwie jego śmierć.
Józef M. uderzony został również kolbą karabinu w głowę. Kazimiera K. otrzymała cios karabinem w plecy, a sprawca zabrał jej odzież.
Mieszkańcy uciekając z płonącej wioski przeprawiali się przez rzekę „San” promem lub w tzw. „bród”. Część potraciła uratowany z pożaru dobytek. Po kilku godzinach oddziały UPA wycofały się z Bartkówki. Spalone zostały budynki mieszkalne, gospodarcze, zwierzęta, sprzęty gospodarstwa domowego, zapasy zboża i paszy dla zwierząt. Z całej wioski ocalało jedynie kilka domów. Jesienią 1945r. nieustaleni sprawcy narodowości ukraińskiej dokonali w Bartkówce kradzieży kurtki, spodni i krowy na szkodę rodziców Adama Ł.
W dniu 18 lutego 1946r. wieczór do domu Stanisława B. w Bartkówce weszło trzech uzbrojonych mężczyzn. Wypili stojący w kuchni słój ze śliwowicą, a następnie wszystkich zapędzili do piwnicy. Z domu zabrali odzież, pościel, sprzęty gospodarstwa domowego oraz zboże, które załadowali do sań. Z obory wyprowadzili 3 konie i 4 krowy. Następnie wywoływali po nazwisku uwięzionych w piwnicy. Wychodzących uderzali kolbą karabinu. Stanisław B. rozpoznał jednego ze sprawców. Kiedy o tym powiedział, napastnicy związali mu ręce z tyłu i kazali uciekać. Otrzymał wówczas 6 strzałów z broni palnej, powodujących natychmiastową śmierć.
Śledztwo w tej sprawie umorzono 22 lipca 2009r. wobec braku cech zbrodni przeciwko ludzkości i przedawnienia karalności.
Oceniając zebrany w toku postępowania materiał dowodowy stwierdzono, że zbrodnie popełnione przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej w Bartkówce nie noszą cech zbrodni przeciwko ludzkości w rozumieniu art. 3 ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej.
Zgodnie z art. II Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa przyjętej w dniu 9 grudnia 1948r. ludobójstwem jest którykolwiek z wymienionych w nim czynów (zabójstwa, spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia psychicznego członków grupy, rozmyślne stworzenie warunków życia powodujących całkowite lub częściowe zniszczenie fizyczne, stosowanie środków mających na celu wstrzymanie urodzin w obrębie grupy) dokonany w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych. Uznano zatem, że czyny popełnione przez nacjonalistów ukraińskich w Bartkówce są przestępstwami pospolitymi, których karalność obecnie ustała.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz